VREDESMISSIE (deel 2)
Op bezoek bij een vogelliefhebber in Sarajevo.
In mijn voorgaand relaas had ik al
aangekondigd dat ik een verslag zou maken over het uiteindelijke bezoek aan een
vogelliefhebber in Sarajevo (Bosnië). Vanaf het moment van mijn aankomt hier in
Bosnië heb ik diverse pogingen ondernomen om in contact te komen met
vogelliefhebbers, van wie ik dacht dat ze er ongetwijfeld zouden moeten zijn. Na
drie maanden speuren had ik eigenlijk de moed al opgegeven en nog steeds geen
liefhebber, althans een kweker gevonden. Nu vond ik dat niet raar, want het
gemiddelde salaris van de bevolking schommelt tussen de 400 en 500 KM (200 en 250 euro) per
maand. Tijdens een gesprek op het kamp kwam het onderwerp op hobby’s terecht en
uiteraard vertelde ik over mijn en onze vogelliefhebberij. Degene met wie ik
sprak, kende iemand in Sarajevo die vogels zou hebben. Om een lang verhaal kort
te maken, ik kreeg een telefoonnummer en de mededeling dat betrokkene goed
Engels sprak. Raar kunnen dingen dan lopen.
Ik
had al op internet gezocht naar vogelorganisaties, naar kanaricka, maar kwam
elke keer terecht bij een club die zich met andere zaken bezighield dan met de
vogels die wij bedoelen. Op een zondag gebeld met Nenad Mladzen, een 46 jarige
inwoner van Sarajevo en toevallig werkend voor de European United Police
Organisatie in Sarajevo. Hij was al op de hoogte gesteld door degene die mij
zijn telefoonnummer had gegeven en ik was van harte welkom. Hij klonk
enthousiast en vertelede dat hij ongeveer 100 tot 120 vogels had. Nenad pikte me
om 16.30 uur bij de poort van het militaire kamp, waar ik verbleef, met zijn
auto op en reed voor mij uit naar zijn woning. Een mooie woning op een groot
stuk land, midden in de stad. Het huis was gebouwd door zijn vader met hulp van
enkele bouwvakkers uit Dalmatië. Mooie dikke muren en goed stevig gebouwd.
Tijdens de oorlog hadden enkele granaten de woning wel getroffen, echter alleen
het dak gedeeltelijk vernielt. De muren hadden alleen wat kleine beschadigingen
opgelopen. Toe de oorlog begon in 1992 wilde zijn broer, die toen al duiven had,
stoppen met zijn hobby. Nenad nam dat toen over en begon voor hem wilde vogels,
voor ons Europese cultuurvogels, te vangen. Putters, sijzen, goudvinken,
Europese kanaries en groenlingen volop in de tuin van zijn woning. Iets anders
was er toch niet te doen. Inmiddels breidde zijn hobby zich uit en ging zijn
interesse meer naar de sijssoorten, met name de kapoetsensijs, magelaansijs,
yarelsijs en de zwarte sijs. Voor de bevolking hier echter een duur gebeuren. De
baan die Nenad en zijn vrouw hebben, geven hem echter de mogelijkheid iets meer
dan normaal gebruikelijk te besteden aan zijn hobby. Ik geloof ook niet dat zijn
vrouw echt weet wat er in de vogelwereld aan prijzen omgaat. Nu moet U niet
denken dat hier abnormale prijzen gevraagd worden voor de vogels, als ze al te
krijgen zijn. Europese cultuurvogels in overvloed en niet duur, maar de andere
vogels zijn een ander verhaal. Putter doen hier
10 KM (5 euro), goudvinken 50 KM (25 euro),
kapoetsensijzen
50 KM
(25 euro) en dat is voor de mensen hier best wel veel geld. Ik hoor U al denken,
dat is wat voor ons.
Vanwege
de vogelgriep gevaren en het feit dat de meeste vogels niet geringd zijn, is het
echter niet verstandig vogels mee te nemen. Ik denk er in ieder geval niet aan.
Al snel naar het vogelhok. Een groot hok van ongeveer 8 x
3 meter, voorzien van mooie witte wanden en een aantal (ik
schat rond de 30) broedkooien. De kooien waren schoon en leeg, dus het
broedseizoen zat er al op. In de volière ernaast een 30 to 40 tal zwart met gele
kanaries, van het “oude type”. Nenad legde me uit dat het nieuwe type voor hen
nog onbetaalbaar was, maar dat een kennis van hem mogelijk in november naar
Italië zou gaan. tevens vlogen in de volière wat geringde (officieel?? )
putters, goudvinken, groenlingen, sijzen en Europese kanaries rond. Ik ontdekte
verder wat andere kanaries, een isabel wit en twee agaat mozaïek poppen en een
mozaïek man. Nenad wees me deze vogels aan, omdat hij niet wist welke kleuren
dit waren. Van enkele wist hij dat ze mozaïek waren. Iemand had ze voor hem
meegebracht uit Duitsland. Succes had hij er nog niet meegehad. Ik heb het hem
maar niet gevraagd, maar mogelijk had er er ook behoorlijk geld voor betaald. De
vogels zagen er goed uit qua conditie en zaten goed in de veren. Nenad vertelde
dat hij probeerde putters met goudvinken te kruisen. Hij had al enkele jongen
gehad, maar na vijf dagen gingen ze dood. Lijfjes geel en ontzettend stinken.
Hij had nu een kilo ESB3 laten komen uit Servië, wat hem 100 euro had gekost.
Tegenover de kanaries een vlucht
van 2.50 m
hoog en 1 m
breed. Hierin een hele serie sijssoorten. Ik herkende direct de kapoetsensijs,
de magelaansijs en de zwarte sijs. Met name op de laatste was Nenad behoorlijk
trots. Hij had hier jaren naar gezocht en deze uiteindelijk via via in Duitsland
kunnen bemachtigen. Hij had hiervan reeds 2 jonge gekweekt. Hij wees me een
tevens wat lichtgele magelaansijs aan, volgens hem een mutant. Dit zou best zo
kunnen zijn, want ze verschillen wel heel erg qua gele kleur van de andere
magelaansijzen. De kapoetsensijzen waren niet rood opgevoerd, hetgeen een te
kostbare zaak is voor de mensen hier. Ook deze vogels zagen er kwiek en goed
uit. Ik zag dat er redelijk gevoerd werd met kanariezaad en een mij onbekende
mengeling. Het onderwerp, hoe kan het ook anders, kwam terecht op bloedluis. Ook
hier in Bosnië dus geen onbekend fenomeen. Alles is hier al geprobeerd. Ik
vertelde Nenad van mijn eerdere probeersel met roofmijt en het succes er mee.
Hij had er nog niet van gehoord, maar het klonk hem logisch in de oren.
Uiteraard kwam het probleem voeren aan de orde. Voer betrok hij uit Kroatië, als
er geld voor was. Eenmaal had hij Teurlings mee laten nemen uit Duitsland. Maar
dat kon niet te vaak. Quicko, Orlux en verdere merken, alles klonk hem bekend in
de oren. Het grote probleem is hier echter het verkrijgen van nestmateriaal.
Kokos, sjarpy, sisal, niets van dat alles is hier verkrijgbaar. Dus gebruikt
Nenad katoenen draden en dat is niet altijd een succes. Kun je het je
voorstellen: Vogels houden en dan zo moeten tobben met het verkrijgen van
materialen? Ik ga proberen vanuit Nederland nestmateriaal te versturen.
Nenad
is lid van een organisatie, een Bosnische uiteraard. De kosten zijn 20 KM per jaar. ( 10 euro). Het lidmaatschap is
nodig om ringen te kunnen bestellen. Voor de rest doet de organisatie niets.
Eenmaal per jaar is er een tentoonstelling, waar alleen vogels naar toe gaan,
die men kwijt wil. Er zijn zeker geen vogels om kampioen te worden. Aan
educatie, elkaar helpen, etc. wordt zeer weinig gedaan. Nenad doet er alles aan
om goede vogels te bemachtigen. Het is echter al te vaak voorgekomen dat
vogels die in Duitsland of Italië op transport werden gezet, meestal in de
cabine van een bevriende chauffeur van een bus of vrachtwagen, bij aankomst al
het loodje had gelegd, slecht van conditie waren of eenvoudig weg nooit een ei
geproduceerd, c.q. bevracht hebben. Voor de aanvang van de oorlog leek de
vogelorganisatie er nog een beetje op, nu hebben maar weinig mensen nog vogels,
dus de vogelorganisatie is ingezakt.
Voordat ik na een prettige
ontvangst wegga, laat Nenad me in een schuurtje nog twee net gekochte putters
zien. Een mooie man en een jong. Ze zitten apart om geen besmetting in het hok
te krijgen. Kosten met elkaar
30 KM (15 euro). Om gek van te worden.
Tot zover mijn verslag van het
bezoek aan een vogelliefhebber in Sarajevo (Bosnië i Herzegovina)
Vanuit Sarajevo, Albert Zomer